چند روز پیش یکی از دوستان سوال میکرد که چرا این تعداد
بازیکن بیکیفیت خارجی وارد لیگ ایران میشود.
به نظرم رسید میشود روی این سوال با تأمل بیشتر فکر کرد و
کلا آن را گسترش داد.
خوب اولین و منطقیترین و سرراستترین مسأله این است که سطح
فوتبال و لیگ ما در همین حد است. ما نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که بازیکنان
بزرگ دنیا به لیگی وارد شوند که تیمهای اصلی آن توان پرداخت دستمزدهای بالا
ندارند و بسیاری از این تیمها در پرداخت هزینههای ابتدایی تیمشان درماندهاند و
همیشه مقروضاند.
اما در همینجا ورود میکنم به بحث مستتر واردات این
بازیکنان و آن هم این که چرا به جای این بازیکنان خارجی از بازیکنان مستعد ایرانی
استفاده نمیشود.
آنچه اقتصاد کشورهای در حال توسعه را نسبت به کشورهای توسعهیافته
جدا میکند؛ حضور بورژوازی ملی است. بورژوازی در کشورهای توسعهیافته علاوه بر آن
که به خود سود میرساند، جهتگیری آن به سویی است که منافع ملی هم تأمین میشود.
در مقابل، بورژوازی کشورهای در حال توسعه معمولا وابسته به اقتصاد جهانی است و
سودش در گروی سودرسانی به خارجیهاست؛ به همین دلیل به آن بورژوازی کمپرادور
(وابسته) میگویند. در اینجا واردکنندگان – که معمولا وابستگیهای حکومتی هم دارند
– از وارد کردن کالاهای خارجی انتفاع میبرند و برای رسیدن به سود بیشتر، آمادگی
نابود کردن تولیدگر داخلی را هم دارند. اگر به تحول بازار ایران (به عنوان مثالی
از کشور در حال توسعه) توجه کنیم، جایگزینی کالای بیکیفیت خارجی را به خوبی میبینیم.
در مورد فوتبالیستها هم همین موضوع صادق است. تیم پدیده
مشهد بازیکن سی و یک سالهای به خدمت گرفته است که در هشت ماه گذشته تیمی نداشته
است. به این بازیکن ۱۸۰۰۰۰ دلار پرداخت میشود. طبیعتا در این سیستم نه فقط این
بازیکن منتفع شده است که واسطه مرتبط هم پول خوبی به چنگ زده است؛ چرا که از هیچ
پول ساخته است. هیچ بعید نیست که در ایران و در تیم پدیده هم فرد یا افرادی از این
انتقال سود برده باشند. در اصل با جایگزینی یک بازیکن خارجی با یک ایرانی، افرادی
به سود رسیدهاند، اما در نگاه کلان این فوتبال ملی است که ضرر میکند.
همین را برای سایر عرصههای اقتصادی بسط بدهید.